Rozwiązania ujęte w ustawie będą obowiązywać z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.
Główne założenia ustawy w zakresie pobytu:
- Pobyt obywatela Ukrainy, który wjeżdża od 24 lutego br. do Polski uznaje się za legalny przez 18 miesięcy (nie dotyczy to tych obywateli Ukrainy, którzy już mają w Polsce prawo do legalnego pobytu).
- Wjazd obywatela Ukrainy do Polski może zostać zarejestrowany przez komendanta placówki Straży Granicznej podczas kontroli granicznej. W innym przypadku pobyt obywatela w naszym kraju rejestrowany będzie po złożeniu wniosku w organie gminy o nadanie numeru PESEL. Organ gminy wydaje potwierdzenie złożenia wniosku.
- Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt w Polsce jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Obywatel Ukrainy będzie musiał złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy nie wcześniej niż przed upływem 9 miesięcy od dnia legalnego wjazdu do Polski, a nie później niż w okresie 18 miesięcy od tej daty. Zezwolenie będzie udzielane na jego wniosek jednorazowo na okres 3 lat licząc od dnia wydania decyzji. Jest on wtedy uprawniony do wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.
Główne założenia ustawy w zakresie dostępu do rynku pracy:
Wprowadzono również szereg rozwiązań umożliwiających swobodny dostęp do polskiego rynku pracy:
- Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce, może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych formalności.
- Obywatel Ukrainy, który wcześniej legalnie pracował (np. zezwolenie, oświadczenia) w Polsce nie musi robić nic by dalej móc legalnie pracować u tego pracodawcy. Jeśli chce zmienić pracodawcę nie potrzebuje do tego żadnego zezwolenia. Wystarczy zgłoszenie opisane powyżej.
- Pracodawca ma obowiązek zgłosić podjęcie pracy przez obywatela Ukrainy do powiatowego urzędu pracy, właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu, poprzez system elektroniczny praca.gov.pl w ciągu 14 dni od podjęcia pracy.
- Każdy obywatel Ukrainy, który przebywa legalnie w Polsce, może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy na takich samych zasadach jak obywatel Polski. Rejestrować się będą mogły również osoby starsze tj. kobiety powyżej 60 roku życia i mężczyźni powyżej 65 roku życia.
- Do rejestracji w urzędzie pracy nie będzie wymagany nr PESEL, wystarczy paszport lub dowód osobisty lub zaświadczenie Straży Granicznej albo urzędu gminy.
- Obywatele Ukrainy będą mogli korzystać z usług rynku pracy tak jak Polacy, w szczególności będą mogli korzystać z pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń.
- Obywatele Ukrainy będą mogli podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Jedynym warunkiem będzie uzyskanie numeru PESEL.
